mathe allios

Στις 11 Ιουνίου 323 πεθαίνει στη Βαβυλώνα και σε ηλικία 32 ετών ο  Μέγας Αλέξανδρος.

Ο θάνατός του Μέγα Αλέξανδρου δημιούργησε μια σειρά ερωτημάτων για τα οποία ούτε οι αρχαίοι ιστορικοί ούτε οι σύγχρονοι μπόρεσαν να δώσουν συγκεκριμένη απάντηση. Ο Αλέξανδρος πέθανε ή δολοφονήθηκε; Οι περισσότερες αρχαίες πηγές συμφωνούν ότι πέθανε ύστερα από πυρετικό παροξυσμό ο οποίος προήλθε από πολυήμερη οινοποσία. Ο Κλείταρχος αφηγείται ότι ο Αλέξανδρος ήταν αχαλίνωτος πότης και μέθυσος, και σε  ένα συμπόσιο με το φίλο του Μήδιο ήπιε πολύ κρασί. Ξαφνικά αναστέναξε, σαν να δέχτηκε ισχυρό κτύπημα και υποβασταζόμενος μεταφέρθηκε στην κλίνη του.

Ο Πλούταρχος γράφει ότι μεθυσμένος ύστερα από οινοποσία που κράτησε ένα μερόνυχτο, δέχτηκε πρόταση του Μηδίου  να συνεχίσουν το ξεφάντωμα στο σπίτι του. Εκεί θα συνεχίσει την κρασοκατάνυξη και την επόμενη ημέρα, μολονότι είχε πυρετό. Ξαφνικά ένιωσε ισχυρό πόνο στη ράχη σαν να πληγώθηκε από βέλος. Κατά τον Αριστόβουλο, επειδή δίψασε  ήπιε κρασί  και τον κατέβαλε φρενίτις. Από εκείνο το σημείο και μετά οι πηγές καταγράφουν ποικίλα συμπτώματα, μεταξύ των οποίων έντονος πόνος, συσπάσεις και παραλήρημα, αλλά αναφέρουν πολύ λίγα ή τίποτα σχετικά με τον πυρετό. Γενική πάντως ήταν η παραδοχή στους αρχαίους ιστορικούς  ότι ο Αλέξανδρος έπεσε θύμα του πασίγνωστου και παράφορου αλκοολισμού του.

Υπάρχουν επίσης και εκείνοι που υποστηρίζουν την δολοφονία. Οι περισσότεροι δείχνουν τον Αντίπατρο, που έπεσε σε δυσμένεια από τον Αλέξανδρο. Ο Αντίπατρος όταν τον προσκάλεσε ο Αλέξανδρος στη Βαβυλώνα, από φόβο έστειλε το γιο του Κάσσανδρο  για να τον δηλητηριάσει. Το δηλητήριο το μετέφερε σε μια κουφωμένη οπλή ημιόνου γιατί από την τοξικότητά του κατέτρωγε τα μέταλλα. Στη Βαβυλώνα ο Κάσσανδρος έδωσε το δηλητήριο στον αδελφό του Ιόλλα, που ήταν οινοχόος του Αλεξάνδρου, και ο οποίος έριξε το δηλητήριο στο κρασί του βασιλιά.                                                                                          

Ο τοξικολόγος Λίο Σεπ ισχυρίζεται ότι ο Αλέξανδρος είναι πιθανόν να δηλητηριάστηκε από το γνωστό στην αρχαιότητα φυτό που το χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες ως βότανο κατά του εμετού. Έτσι ανέπτυξε τη θεωρία ότι ό ελλέβορος δεν χορηγήθηκε  από κάποιον δολοφόνο αλλά από τους γιατρούς του, οι οποίοι χωρίς να το θέλουν, χορήγησαν στον ασθενή τους υπερβολική δόση της ουσίας στην προσπάθειά τους να τον γιατρέψουν. Ο συγγραφέας Γκράχαμ Φίλιπς ισχυρίζεται ότι ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε με στρυχνίνη. Σαν ηθικό αυτουργό θεωρεί τη Ρωξάνη, την πρώτη από τις τρεις συζύγους του Αλεξάνδρου που είχε εξοργισθεί με τον Αλέξανδρο λόγω των δυο επόμενων γάμων του με Περσίδες πριγκίπισσες 

Ο συγγραφέας και ιστορικός Πολ Ντόχερτι, πιστεύει ότι ο Αλέξανδρος δηλητηριάστηκε με αρσενικό. Επιμένει ιδιαίτερα στην πληροφορία που αναφέρει ο Πλούταρχος ότι το σώμα του Αλεξάνδρου άρχισε να αποσυντίθεται μια εβδομάδα ή και περισσότερο μετά το θάνατό του αν και ήταν εκτεθειμένο στην κάψα της Βαβυλώνας». Ο Ντόχερτι παραθέτει τοξικολογικές μελέτες προκειμένου να δείξει ότι η  δηλητηρίαση με αρσενικό μπορεί να προκαλέσει μουμιοποίηση. Ο Ντόχερτι ύστερα από μια σειρά εικασιών καταλήγει στον Πτολεμαίο ως τον κυριότερο ύποπτο. Ο Πτολεμαίος ήταν ο περισσότερο ωφελημένος από τους άλλους διαδόχους καθώς τοποθετήθηκε στην πλούσια Αίγυπτο όπου εγκαθίδρυσε ένα ανεξάρτητο βασίλειο που διατηρήθηκε μέχρι την Κλεοπάτρα. Ο συλλογισμός του Ντόχερτι είναι ότι όσοι κέρδισαν περισσότερα από το θάνατο του Αλεξάνδρου, είχαν και το μεγαλύτερο κίνητρο να προκαλέσουν τον θάνατον αυτόν. 

Ο Νοτιοαφρικανός κλασικιστής Τζον Άτκισον εισάγει μια νέα θεωρία για τον θάνατο του Αλεξάνδρου σε ένα άρθρο του που έγραψε το 2009 (Οι τελευταίες ημέρες του Αλεξάνδρου: Ελονοσία και εγκεφαλικά παιγνίδια). Περιγράφει έναν Αλέξανδρο που τους τελευταίους μήνες της ζωής του ενέπνεε φόβο και δυσπιστία στους συνεργάτες του. Ο στρατός δεν τον εμπιστεύονταν πια. Κατά τον Άτκισον Ο Αλέξανδρος προγραμμάτιζε νέες εκστρατείες που προέβλεπαν την κατάκτηση της Αραβίας, της Καρθαγένης και ολόκληρης της Μεσογειακής ακτής. Ο στρατός που με την ανταρσία του απέτρεψε τον Αλέξανδρο από τις βλέψεις του για την Ανατολή, πίστευε ότι μόνο ο θάνατος θα μπορούσε να τον σταματήσει από την κατάκτηση της Δύσης.

Όπως γίνεται φανερό  οι ιστορικοί της αρχαιότητας δεν δίνουν επαρκείς αναφορές για το θάνατο του Αλεξάνδρου. Οι σύγχρονοι μελετητές βασιζόμενοι στα έργα τους αδυνατούν  να δώσουν τεκμηριωμένες απαντήσεις. Αρκούνται σε προσεγγίσεις. Αν δεν βρεθεί το ταριχευμένο πτώμα του Αλεξάνδρου ίσως δεν μάθουμε ποτέ από τι πέθανε ο Αλέξανδρος και τα ερωτήματα για το θάνατό του θα παραμένουν αναπάντητα.

Διάβασε επίσης: Ο Μέγα Αλέξανδρος έκανε 3 ευχές πριν πεθάνει


Βιβλιογραφία:
01.Κυριάκος Σιμόπουλος: Ο μύθος των μεγάλων της Ιστορίας 
02. Περιοδικό « ΙΣΤΟΡΙΑ», τεύχος 557 
03. Ιστορία Ελληνικού Έθνους, τόμος 4 
04. Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι,  Αλέξανδρος
05. Αρριανού, Αλεξάνδρου Ανάβασις, Ζ